حکمرانی جهانی: مؤلفه¬ها و ابزارها

Authors: not saved
Abstract:

در میان تمام موضوعاتی که در فضای گفتمانی جهانی‌شدن مطرح هستند، موضوع حکمرانی جهانی و مدیریت فرآیند جهانی‏شدن از اهمیت بیشتری برخوردار است. در واقع حل مسائل مختلف حوزه‌ی جهانی‏شدن در گرو رویکردهای کلان حکمرانی جهانی است. به علاوه عده‏ای از محققان قائل به هدایت و مدیریت فرآیند جهانی‏شدن هستند. این عده اصطلاح جهانی‏سازی را بیشتر مناسب تحولات سال‏های اخیر جامعه‌ی جهانی می‏دانند. بر فرض این نگرش مدیریت پروژه‌ی جهانی‏سازی مهمترین مسئله برای کشورها و ملّت‏ها به شمار می‏رود. چه اینکه در صورت صحت این نگرش جهان در آینده آنگونه خواهد بود که مدیران این پروژه‌ی عظیم می‏خواهند. این موضوع دارای جنبه‏های مختلف اقتصادی، سیاسی، حقوقی و فرهنگی است. چندبعدی بودن و غیرکمّی بودن این موضوع موجب پیچیدگی آن شده‏است. حکمرانی جهانی نیز به عنوان مهم‌ترین موضوع جهانی‏شدن از سیرتاریخی برخوردار بوده و در دوره‏های مختلف کامل‏تر شده‏است. جهانی شدن به سمت یک فرهنگ واحد پیش نمی‏رود. علی‌رغم این‌که در جنبه‏های بسیار زیادی از فرهنگ و رفتار اجتماعی  هم‌گرایی و اشتراک نظر در سطح جهان مشاهده می‏شود ولی بروز اندیشه‏های مخالف نه تنها کمتر نشده که قدرتمندتر از گذشته نیز ادامه دارد. این تشتت فرهنگی در عرصه‌ی حکمرانی جهانی نیز وجود دارد و نظام حاکمیتی جهانی باید آن را در نظر بگیرد. نظام مشارکت کنترل شده‌ی فعلی در سطح جهانی نتیجه‌ی تطورات تاریخی از امپراتوری‏های بزرگ و بعد از آن استعمارگری و بعد از آن بلوک‏بندی جهانی است. گذر زمان و انباشت تجربیات بشر در حوزه‌ی حکومت‏داری شکل خاصی از حکومت در سطح جهان را ایجاب می‏کند که از آن به مشارکت کنترل‏شده یاد می‏کنند. در این حالت حاکمان اصلی جهانی با استفاده از ابزارهای مختلف تلاش می‏کنند افکار عمومی جهانی و کشورهای ضعیف‏تر را به خواسته‏های خود متمایل سازند و این یعنی مشارکت کنترل‏شده در حکمرانی جهانی. در این رابطه مؤلفه‏های حکمرانی جهانی مطرح است که شامل سه مؤلفه‌ی اصلی قدرت یعنی قدرت اقتصادی، قدرت سیاسی و امنیتی و قدرت ایدئولوژیک می‏شود. اما اعمال حاکمیت در سطح جهان نیازمند ابزارهای کارآمد است. در این رابطه سه دسته ابزار کلی اعمال حاکمیت وجود دارد که عبارتند از: سازمان‏ها و نهادهای بین‏المللی، رسانه‏های ارتباط جمعی، متغیرهای ژئوپلتیک.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

حکمرانی جهانی و حقوق جهانی؛ گذار از حقوق بین¬الملل دولت¬محور در عصر جهانی¬شدن

پس از گذشتن امواج عظیم جهانی‌شدن از روی همه‌ی ابعاد زندگی بشر، شاهد تحول در ساختار و عملکرد دولت‌ها چه در سطح ملّی و چه فراملّی هستیم. در بعد بین‌المللی با ظهور بحران‌ها و چالش‌های عظیم در زمینه‌های مختلف از یک سو و   بی‌میلی یا ناتوانی دولت‌های محلی در حل و فصل این دشواری‌ها با سازوکارهای موجود از سوی دیگر، ضرورت ایجاد و  توسعه‌ی حکمرانی جهانی که منافع متقابل بشری را در نظر گرفته و به طور مؤثری ...

full text

حکمرانی دانشگاه‌های تراز جهانی؛ ضرورت یا نیاز

دانشگاه تراز جهانی از موضاعاتی است که تعاریف و ویژگی‌های متعددی برای آن ارائه شده است. اگرچه تعدادی از کشورها در پی ایجاد و یا تأسیس این نوع دانشگاه‌ها هستند، ولیکن بسیاری از صاحب‌نظران برداشت‌های مختلفی از این نوع دانشگاه دارند. آلباخ (2003) معتقد است که دانشگاه تراز جهانی به آن دسته از دانشگاه‌ها اطلاق می‌شود که در رتبه‌بندی جهانی از استانداردهای ممتازی برخوردار باشد و پیوستن به این دانشگاه ا...

full text

حکمرانی جهانی وضعیت و نظریة مسلط در جهان معاصر

حکمرانی جهانی، امروزه هم یک مفهوم مبهم در سیاست بین‌الملل است و هم صرفاً از نگاه نوعی عقلانیت غربی ـ بدون توجه به جهان توسعه‌نیافته ـ مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفته است. برای حل این دو مشکل، نوشتار حاضر از یک الگوی پنج محوری با ایجاد دیالوگ بین تئوری‌های سنتی و رادیکال بر سر مفهوم حکمرانی جهانی استفاده می‌کند و با تأثر از این پنج محور، درصدد ایجاد نظریه‌ای برمی‌آید که هم به رفع ابهام از مفهوم حکم...

full text

سنجش حکمرانی خوب شهری برای شهرهای جهانی

امیر کارگر سامانی *، اسدالله کردنائیج، سید حمید خداداد حسینی، سید مسعود موسوی شفاییدر چند دهه اخیر شهرهای جهانی به واسطه تأثیرگذاری و تأثیرپذیری از فضای جریانات از اهمیت ویژه ای در مجموعه عوامل مؤثر بر محیط ملی، منطقه ای و بین المللی برخوردار گشته اند. در این ارتباط حتی برخی نهادهای علمی و بین المللی به امتیازدهی به شهرهای جهانی و ارائه جداول مقایسه ای بین آن ها پرداخته اند. حکمرانی محلی نیز از...

full text

حکمرانی و نقش اداره امور شهری در عصر جهانی سازی

ممقدمه و هدف پژوهش: جهانی سازی، حکمرانی و مدیریت شهری، مفاهیمی هستند که در سرتاسر جهان معروف وشناخته شده اند و در نوشته های پژوهشی و علمی، در مباحثات سیاسی و مدیریتی، در رسانه های گروهی و تمامیسیستم های اجتماعی سراسر جهان به چشم می خورند. این کلمات، واکنش های فکری، عقیدتی، سیاسی، اقتصادی واجتماعی گسترده ای را به همراه داشته است، از جمله میزان تأثیری است که مدیریت دولتی، مدیریت شهری وحکمرانی تحت...

full text

تحول مفهوم حکمرانی جهانی در روابط بین الملل

  مفهوم حکمرانی جهانی روزبه­روز رایج­تر و بر پیچیدگی معنای آن افزوده شده است. در عین اینکه فکر می­کنیم نوعی انعطاف­پذیری در کاربرد مفاهیم، هم از لحاظ نظری مطلوب و هم از لحاظ عملی اجتناب­ناپذیر است، معتقدیم حکمرانی جهانی دچار آشفتگی مفهومی است و این مانع مباحثات مفیدتر و هدف بسط نظریه­های منسجم­تر حکمرانی جهانی است. کاربرد دقیق­تر مفهوم مذکور برای رسیدن به هدف نظریه­پردازی از ح...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 9

pages  29- 66

publication date 2013-05-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023